Kantoorgebouwen groter dan 100 m2 moeten vanaf 2023 volgens de wet energielabel C of hoger hebben. Als het kantoorpand vanaf dat jaar energielabel D of lager heeft, riskeer je als eigenaar ervan een boete van maximaal 81.000 euro of moet je het pand sluiten. Voorkom dit door 1 of meer van deze 5 duurzame oplossingen toe te passen.
De verplichting van energielabel C voor je kantoorgebouw lijkt op de eerdere energiebesparingswet, maar wijkt op diverse punten af. Bij de energiebesparingswet zijn bedrijven en instellingen met een verbruik van 50.000 kWh of 25.000 m3 aardgas verplicht energiebesparende maatregelen te nemen. Het gebruik van hernieuwbare energie valt niet onder deze maatregelen. MKB Nederland biedt mkb’ers met de digitale besparingsassistent inzicht in de specifieke maatregelen die ze kunnen nemen.
Energielabel C
Om aan de plicht van energielabel C te voldoen, is het gebruik van hernieuwbare energie van bijvoorbeeld zonnepanelen wel toegestaan. Voor dit energielabel mag je per jaar maximaal 225 kWh fossiele energie per m2 gebruiken.
Uitzonderingen energielabelplicht
Er zijn uitzonderingen op de verplichting om minimaal energielabel C te hebben. Deze staan in de beslisboom van de Rijksdienst van Ondernemend Nederland (RVO). De RVO verduidelijkt de uitzonderingen ook in enkele praktische voorbeelden. Omdat het verduurzamen van een gebouw altijd maatwerk is, is er een online tool beschikbaar die per gebouwde omgeving kijkt wat het beste advies is. Als je kantoorgebouw niet tot de uitzonderingen behoort en geen energielabel C of hoger heeft, moet je in duurzame oplossingen investeren. Disclaimer: De volgende terugverdientijden en energiebesparingen zijn indicaties op basis van rekenvoorbeelden. Het verduurzamen van je kantoorpand is altijd maatwerk. Schakel voor je eigen kantoorgebouw altijd een energieadviseur in die kan inschatten hoe energiezuinig je gebouw is en welke keuzes het beste passen om tot energielabel C te komen.
1. Zonnepanelen
Wek zelf stroom op met zonnepanelen. Jaarlijks kun je met zonnepanelen eenvoudig 170kWh per m2 zonnestroom opwekken. Zonnepanelen verdienen zichzelf gemiddeld in 7 jaar terug. Er zijn regelingen die zowel de aanschaf als het gebruik van zonnepanelen aantrekkelijk maken, zoals de salderingsregeling en belastingvoordelen. Grote energieleveranciers vragen zich wel steeds vaker af wat ze moeten doen met het overschot aan zonnestroom. Een mogelijke oplossing hiervoor is het opslaan van zonnestroom door het mkb.
2. Isoleren
Maak je kantoorpand energiezuiniger met muur-, vloer- of dakisolatie. Hier heb je een aantal opties voor:
Spouwmuur
Als je kantoorgebouw spouwmuren heeft, vul je de ruimte tussen de 2 muren op met isolatiemateriaal. Spouwmuurisolatie is volgens Pim Nusselder, energie-expert bij Milieu Centraal, 1 van de goedkoopste en makkelijkste manieren om te isoleren. “Ter vergelijking: bij een woning bespaar je dan, afhankelijk van de grootte, jaarlijks tussen de 1.000 en 1.500 euro aan energiekosten. Zet je dat af tegen de eenmalige kosten van circa 5.000 euro, dan is dat een mooi rendement. Je hebt het snel terugverdiend.” Onderzoeksinstituut TNO ziet ook veel besparingspotentieel in spouwmuurisolatie. Het bespaart flink op aardgasverbruik. Aardgasverbruik is verantwoordelijk voor het grootste deel van het energieverbruik van een gebouw. Bovendien wordt spouwmuurisolatie nog relatief weinig toegepast blijkt uit onderzoek van TNO.
Vloerisolatie
Heeft je kantoor een groot vloeroppervlak? Overweeg die dan te isoleren. Zo’n 10 procent van de energie in een pand gaat namelijk verloren via de vloer. Je bespaart er jaarlijks zo’n 500 tot 750 euro mee. Daartegenover staat een eenmalige kostenpost van 3.100 euro voor een klein kantoor. Vloerisolatie kun je in 4 tot 6 jaar terugverdienen en het bespaart je per vierkante meter 12,5 m3 aan gas.
Dakisolatie
Investeren in dakisolatie is ook een manier om je energieverbruik, en daarmee de energiekosten, omlaag te krijgen. Je hebt keuze tussen isolatiemateriaal aan de binnen- of aan de buitenkant. De meest gebruikte materialen hiervoor zijn EPS parels, PUR, PIR of glaswol. De kosten van dakisolatie bedragen tussen de 80 en 240 euro per m2. Een schuin dak isoleren is daarbij goedkoper dan het isoleren van een plat dak. De energiebesparing is wel gelijk: 13,1 m3 gas per vierkante meter. Binnen gemiddeld 5 tot 8 jaar heb je de investering voor dakisolatie terugverdiend.
3. Driedubbel glas
Beter isolerend glaswerk plaatsen is, na het isoleren van je daken en muren, het meest efficiënt om te doen zegt Nusselder. “Driedubbel glas isoleert veel beter dan ouderwets dubbel glas (thermopane). Er is zelfs een flink verschil met HR++ glas. Het gaat om heel wat vierkante meters, zeker bij een kantoorpand. Daar verlies je flink wat warmte, zeker tussen de naden en kieren.” Dat bevestigt ook Wouter Wienk van de RVO. “Als je gaat isoleren, geef dan extra aandacht aan het luchtdicht maken van het gebouw. Lucht dat weglekt, vermindert de energiebesparing van goed isolerend glas.” Op basis van de graaddagenmethode berekent Wienk de energiebesparingen van verschillende typen glas waarbij gekozen is voor de maximale opbrengsten in een ideale omgeving zonder koudebruggen. “Met isolatieglas HR++ bespaar je per vierkante meter 31,45 m3 gas ten opzichte van enkel glas. De kosten daarvan zijn 150 euro per m2. Ga je van dubbel glas naar triple glas, dan bespaar je 3,5 m3 gas per m2. De grote energiebesparing zit vooral in het vernieuwen van het glaswerk waarbij je ook de kozijnen vervangt. Ten opzichte van enkel glas kun je met triple glas en nieuwe kozijnen 35,0 m3 gas per m2 besparen. Dat is een flinke investering: 445 euro per m2 met een terugverdientijd van 11 jaar. Maar dan heb je wel luchtdicht raamwerk.” Voor driedubbel glas kun je subsidie krijgen. Let op de voorwaarden: het combineren van verschillende duurzame oplossingen is vaak een vereiste hiervoor. Maar als je naast het driedubbel glas bijvoorbeeld ook een warmtepomp aanschaft, sla je wel 2 vliegen in 1 klap: je krijgt subsidie én je investeert in 2 of meer duurzame oplossingen.
4. Van het gas af
Kijk of je de gaskraan dicht kunt draaien. Met deze optie houd je rekening met de verplichting die geldt voor 2050. In dat jaar moeten zowel woningen als bedrijfspanden en kantoren van het gas af zijn. 2 alternatieven voor aardgas zijn:
Elektrische warmtepomp
Met een elektrische warmtepomp krijg je warm water en verwarming via het elektriciteitsnet. Het complete systeem van een warmtepomp varieert van 3000 tot 17.000 euro, afhankelijk van het type warmtepomp. Daar komt de installatie nog bij. De terugverdientijd verschilt per type: 7 jaar voor een lucht-lucht warmtepomp tot 14 jaar voor een bodemwater warmtepomp. Nusselder denkt dat deze laatste optie zeker geschikt is voor kantoorgebouwen. “Met dit type warmtepomp haal je ’s winters warmte uit de grond en ’s zomers koel je je pand ermee. Ander voordeel: je bent meteen goed voorbereid op de verplichting om in 2050 van het gas af te zijn. Natuurlijk moet je pand wel goed geïsoleerd zijn. En cruciaal: je moet op het terrein rondom je kantoorpand een plek hebben waar in de grond geboord kan worden.”
Wienk geeft aan dat je toestemming nodig hebt om te boren. “Controleer of je op de locatie mag boren. Daarnaast mag het ontwerp, boren en beheer alleen door BRL-gecertificeerde bedrijven gedaan worden. Dit geeft ook een betere garantie op kwaliteit.”
Klaar voor warmtepomp
Belangrijk voor een warmtepomp is ook of het gebouw al ‘warmtepomp ready’ is, geeft Wienk aan. “Het gebouw moet je kunnen verwarmen met een lage afgiftetemperatuur. Dit betekent meestal dat isolatie, goed glas of vloerverwarming aanwezig moeten zijn. Alleen dan geeft het installeren van een warmtepomp ook financieel voordeel.”
Warmtenet
Via ondergrondse leidingen kun je warmte uit aarde, water en biomassa gebruiken om je kantoor te verwarmen. Dit wordt een warmtenet genoemd. Warmtenetten zijn al op verschillende plekken in ons land beschikbaar. De grootste kosten van een warmtenet zitten in de aanleg en het onderhoud van de leidingen. Deze kosten berekenen ontwikkelaars door in de aansluitkosten voor warmte-ontvangers. Een standaardaansluiting kost maximaal 3.700 euro exclusief btw, bij een gebruik van niet meer dan 100kW en een maximale aansluitlengte van 25 meter. Voor grotere aansluitingen onderhandelen de afnemer en de leverancier over de prijs.
5. Groen dak
Je dak groen maken draagt bij aan het verduurzamen van je kantoorgebouw, maar de energiebesparing is beperkt. “Een groen dak nemen zonder het dak te isoleren werkt niet. Aarde isoleert namelijk niet goed. Een groen dak heeft wel extra massa en kan daardoor in de zomer zonnewarmte opnemen, waardoor het gebouw koeler blijft”, legt Wienk uit.
Hoger rendement
Liggen er zonnepanelen op het dak? Dan zorgen planten voor een hoger rendement van deze panelen. Wienk legt uit hoe dat kan. “Ideaal is een groen dak met isolatie en zonnepanelen. Het groene dak heeft een positieve bijdrage aan de opbrengst van zonnepanelen, omdat ze koeler blijven. De koele ondergrond verbetert de elektriciteitsproductie van zonnepanelen, waardoor het rendement stijgt met 9 tot 16 procent.”
Meer voordelen
Met een groen dak verhoog je ook de levensduur van je dak, verbeter je de kwaliteit van de buitenlucht, regel je de regenwaterafvoer beter en help je insecten. De kosten variëren, maar gemiddeld betaal je 64 euro per m2. Sommige gemeentes geven ook subsidie voor groene daken. Die loopt soms op tot 2.500 euro. Let bij het aanleggen wel goed op het maximale gewicht dat je dak kan dragen
bron: kvk fotografie: shutterstock
